Consumenten in Nederland zijn met hun woonhuis en inboedel steeds vaker ‘scheefverzekerd’. Alternatieve samenwoonvormen, die groeien door het woningtekort, zijn in traditionele polisvoorwaarden vaak niet honderd procent gedekt. Experts slaan alarm: veel consumenten lopen onbewust grote risico’s.

Maarten de Rooij, directeur Schade Particulier bij verzekeraar Aegon:
‘Wij vinden het onze verantwoordelijkheid om dekking te bieden voor zaken in het werkelijke leven van onze klanten.’

Het grote woningtekort in Nederland is een probleem met een bijeffect: het aantal ‘scheefverzekerden’ groeit snel. Steeds meer mensen kiezen vaak noodgedwongen voor een niet-traditionele vorm van wonen, huren of kopen. Het aantal mensen dat op andere manieren dan in een traditionele gezinssamenstelling onder eenzelfde dak woont of verblijft, stijgt dan ook in rap tempo. Denk aan senioren die intrekken bij hun kinderen of vrienden die gaan samenwonen. Maar denk ook – vanuit een andere hoek – aan huishoudens die mensen opvangen, zoals oorlogsvluchtelingen uit Oekraïne. Huidige woon-, inboedel- en aansprakelijkheidsverzekeringen zijn vrijwel zonder uitzondering nog niet voorbereid op zulke nieuwe manieren van samenwonen. Daardoor vallen schadesituaties steeds vaker buiten de dekking, waarschuwen insiders. Zij hijsen nu de stormbal uit zorg dat burgers hierdoor tegen onoverkomelijke tegenslagen aanlopen.

Meer huishoudens, maar kleiner
De druk op de woningmarkt is enorm. Volgens het WoonOnderzoek 2021 van het Ministerie van Binnenlandse Zaken groeide de Nederlandse bevolking tussen 2000 en 2021 van bijna 15,9 miljoen tot bijna 17,5 miljoen, een plus van 1,6 miljoen ofwel tien procent. Het woningtekort werd nog groter doordat het gemiddelde aantal personen per huishouden al jarenlang flink daalt. Dit ging volgens het CBS van 2,30 personen in 2000 naar 2,13 in 2022. Daardoor groeide het aantal huishoudens tussen 2000 en 2021 met achttien procent.

‘In de eerste plaats is er zeker tien jaar lang veel te weinig gebouwd’
Prof. dr. Peter Boelhouwer, hoogleraar Housing Systems aan de TU Delft

Verdriedubbeling 80-plussers
‘En die krimp van het gemiddelde huishouden zet door, richting 2,0 of zelfs eronder’, voorspelt prof. dr. Peter Boelhouwer. Als hoogleraar Housing Systems aan de TU Delft volgt hij de ontwikkelingen in de samenleving en in de woonmarkt op de voet. Hij ziet onder druk van grote woningtekorten een sterke opkomst van alternatieve vormen van samenwonen. De oorzaken zijn helder: ‘In de eerste plaats is er zeker tien jaar lang veel te weinig gebouwd. Bovendien is de bevolking sneller gegroeid dan gedacht. Daarnaast is er sprake van “dubbele vergrijzing”. Het aantal ouderen stijgt de komende jaren van 19 procent naar 26 procent van de bevolking en die ouderen worden gemiddeld steeds ouder. Daardoor verdriedubbelt het percentage 80-plussers. Dat komt bovenop de ontwikkeling dat jongeren langer single blijven en op zichzelf gaan wonen. Dus die tekorten blijven nog wel even.’

Nieuwe samenwoonvormen
Dat leidt tot nieuwe mengvormen, in bestaande bouw én in nieuwbouw. ‘In bestaande bouw zie je meer dubbele bewoning, onderhuur en woningsplitsing. Je ziet dat jongvolwassenen langer thuis blijven wonen. Ook neemt het aantal gezinnen toe die door omstandigheden weer bij opa en oma intrekken, of die andersom de ouders in huis neemt. In tijden van oorlog en internationale onrust kan daar de opvang bijkomen van bijvoorbeeld vluchtelingen.’

Nieuwbouwprojecten anticiperen voor een deel op de grote trends. Je ziet steeds vaker relatief compacte woonunits voor een- of tweepersoons huishoudens met gezamenlijke faciliteiten zoals een wasruimte, een dakterras en gedeelde parkeerplaatsen. Dat past in een sociaal-culturele trend die al zo’n 15 tot 20 jaar aan de gang is’, licht Boelhouwer toe. ‘Mensen zoeken elkaar meer op in gelijkgestemde groepen. Ze willen bij elkaar in het blok wonen, of in de wijk, soms in zogeheten CPO-projecten, collectief particuliere ontwikkelingsprojecten. In de VS zie je dat al veel langer; daar wonen mensen in wijken met bijvoorbeeld een gezamenlijke golfbaan of manege, vanwege hun gedeelde interesse. In Nederland zie je dat in zogenaamde ecowijken, zoals in Boekel en Culemborg.’

Aegon en a.s.r.Aegon is voornemens zijn Nederlandse activiteiten samen te voegen met a.s.r., waardoor een toonaangevende Nederlandse verzekeringsmaatschappij ontstaat. Het merk a.s.r. wordt leidend voor de combinatie. Het merk Aegon blijft tot drie jaar na de afronding van de transactie, die in de tweede helft van 2023 wordt verwacht, in gebruik voor pensioenen en hypotheken. Voor klanten en adviseurs verandert er tot aan de afronding van de transactie met a.s.r. niets. Op lange termijn zullen zij profiteren van een breder productaanbod, betere dienstverlening aan klanten en meer financiële stabiliteit. De merknamen van de overige onderdelen van Aegon, waaronder TKP, Knab, Robidus en Nedasco, veranderen niet.

Samenkoop en samenbewoning
De komende tijd zet de trend van alternatieve en gemengde vormen van samenwonen verder door, voorspelt Boelhouwer. ‘Je ziet steeds vaker hypotheekvormen voor samenkoop en huurcontracten voor samenbewoning. Amsterdam maakt woningdelen van huurwoningen weer makkelijker door huurders toe te staan om ook kamers onder te verhuren. Huurcorporaties bieden bijvoorbeeld Friends-contracten [naar de populaire Amerikaanse serie, red]. Daarnaast groeit de interesse voor “knarrenhofjes”, een woonvorm waarbij je je eigen huisje hebt – koop of huur – met gezamenlijke voorzieningen zoals een tuin of zelfs theatertje. Landelijk zijn er inmiddels ruim 30.000 geregistreerde gegadigden. Maar ook die komen langzaam van de grond, simpelweg doordat bouwen zo moeilijk is nu.’

‘Als gevolg van die snelle opmars van alternatieve samenwoonvormen wonen veel Nederlanders op het moment ‘scheefverzekerd’’
Marjolein Boere, hypotheek- en assurantieadviseur bij Het Groene Huis

Wonen op kantoor
‘Als gevolg van die snelle opmars van alternatieve samenwoonvormen wonen veel Nederlanders op het moment ‘scheefverzekerd’’, meent Marjolein Boere. Als hypotheek- en assurantieadviseur bij Het Groene Huis ziet ze die mismatch van dichtbij. ‘Ik zie het uit eerste hand, bij de mensen thuis. Studenten kunnen geen kamer vinden, starters nauwelijks kopen…’ Het leidt tot excessen: ‘In een bedrijfsverzamelgebouw waar ik regelmatig kom, viel me op dat een van de huurders altijd wel heel vroeg aanwezig was en ’s avonds altijd als laatste het licht aan had. Die jongen bleek al langere tijd in het kantoor te wónen omdat hij geen woning kon vinden. Dat is niet alleen triest en illegaal, maar ook financieel heel riskant. Want hoe zit het met zijn aansprakelijkheden als er iets gebeurt?’

Tienduizenden euro’s onderverzekerd
Veranderende woonvormen kunnen voor consumenten flinke risico’s betekenen. Zeker als hun woonverzekering die ze jaren geleden afsloten niet meer aansluit bij hun actuele (samen)woonsituatie, en ze dat niet melden bij hun verzekeraar. Boere: ‘Mensen nemen hun kinderen weer in huis, of zorgbehoevende ouders. En laten voor veel geld hun woning uitbouwen of aanpassen, inclusief zonnepanelen, warmtepomp, triple A isolatieglas. Zo’n verbouwing en extra inboedel – bijvoorbeeld kostbare medische apparatuur vanwege hulpbehoevende ouders die inwonen – zorgen echter voor een flinke stijging van de herbouw- en inboedelwaarde. Meld je dat niet, dan kun je onderverzekerd raken. Tot wel tienduizenden euro’s. Dan is het de vraag of je een schade volledig krijgt vergoed. Maar het geldt ook als je vanuit huis werkt en bijvoorbeeld een pc, laptop of andere kostbare bedrijfsmiddelen in huis hebt gehaald.’

Betalingsherinneringen verdubbeld
Die risico’s dreigen nog meer nu consumenten vanwege inflatie massaal bezuinigen. Boere: ‘Het aantal betalingsherinneringen is de afgelopen tijd verdubbeld, soms zelfs verdrievoudigd. Dat vind ik zorgelijk, zeker als ook de premies straks door stijgende kosten en inflatie verder stijgen.’ Een groeiend aantal consumenten verzekert zich daarom voor veel zaken helemaal niet meer, ziet Boere. ‘Zeker 10-20 procent verzekert zich minder of niet. Met name starters. Zij lopen daarmee steeds meer risico, eventuele schade is dan voor eigen rekening. Hierdoor worden de financiële problemen alleen maar groter. Juist in economisch mindere tijden is verzekeren van groot belang.’

Meedenken met klanten
Ook verzekeraars zijn zich bewust van de groeiende risico’s voor consumenten. ‘Aanbieders proberen daar steeds vaker hun polissen en voorwaarden op aan te passen’, zegt Maarten de Rooij, directeur Schade Particulier van verzekeraar Aegon. ‘Denk bijvoorbeeld aan schade gemaakt door de Oekraïense vluchtelingen die je tijdelijk opvangt. Standaard gezinsdekking geldt vaak alleen voor eerstelijns familie. Wij proberen mee te denken. Zo kunnen aangemelde Oekraïense vluchtelingen bij ons worden meegenomen in de verzekering van onze verzekerden. Dat is uniek in de markt.’

‘Wij vinden het onze verantwoordelijkheid om dekking te bieden voor zaken in het werkelijke leven van onze klanten’
Maarten de Rooij, directeur Schade Particulier bij verzekeraar Aegon

Bescherming tegen onderverzekering
Als beursgenoteerde verzekeraar houdt Aegon maatschappelijke trends dan ook nauwlettend in de gaten. Deels zelf, en deels via de assurantieadviseurs waarmee het bedrijf werkt. De Rooij: ‘Wij vinden het onze verantwoordelijkheid om dekking te bieden voor zaken in het werkelijke leven van onze klanten. Dat kan dus gaan van overstromingen in Limburg tot de opkomst van kangoeroewoningen en zzp’ers die een tiny kantoortje in hun tuin zetten. Het zijn trends en verschuivingen waar je als goede verzekeraar in alle redelijkheid dekking voor wilt bieden. En waarbij we bij voorkeur producten bieden met een bescherming tegen onderverzekering; als de inflatie en de herbouwkosten stijgen, indexeert ook onze dekking stilzwijgend mee. Zo ben je niet snel onderverzekerd.’

Meebewegen met de ontwikkelingen
De Rooij laat zijn verzekeringen graag flexibel meebewegen met de ontwikkelingen in de samenleving. ‘Dat begint met extra coulance. Laat je bijvoorbeeld zonnepanelen op je dak monteren, dan horen die bij Aegon bij je woningverzekering.’ Zet een trend door, dan kan dat aanleiding zijn om een aparte clausule te ontwikkelen, of zelfs een specifieke verzekering. Dat laatste is volgens De Rooij nu het geval rond alternatieve samenwoonvormen: daarvoor biedt Aegon dit voorjaar een polis met flexibele dekking voor uiteenlopende samenwoonvormen. Aegon kijkt ook naar trends als de opkomst van natuurlijke bouwmaterialen en elektrificatie. ‘Brengt bouwen met hout, stro of leem extra risico’s met zich mee als het gaat om brand en natuurgeweld? Hoe zit het met de bouwkundige stevigheid? En wat zijn de herbouwkosten? Voor elektrisch rijden en all electric wonen geldt hetzelfde: als zo’n fietsaccu in de schuur spontaan in brand vliegt, is dat misschien nog te overzien. Maar wat zijn de risico’s van als mensen thuis accu’s gaan installeren voor opslag van stroom uit hun zonnepanelen?’

Blijf melden
Omdat elke situatie anders is, adviseert De Rooij altijd wel om veranderingen aan je woning of je leef- of woonsituatie bij je verzekeraar te melden. ‘Dat geldt in principe bij alles wat je aan je huis verandert. Als het een kleine verbetering is ter waarde van een paar duizend euro, dan is het niet zo’n ramp. Maar als je voor 50.000 euro verbouwt of verduurzaamt, of er komen mensen bij je inwonen die bijvoorbeeld kostbare medische apparatuur gebruiken, dan kan dat het risico voor je verzekeraar veranderen. Altijd even melden dus, verzekeraars denken graag mee. Zo wordt de dekking voor medische apparatuur bij ons aanzienlijk verruimd.’

Lees het volledige artikel: https://fd.nl/advertorial/aegon/1472840/experts-waarschuwen-veel-consumenten-scheefverzekerd-door-krapte-woningmarkt?utm_source=AM-Signalen&utm_medium=Advertorial&utm_campaign=FD_brandstory&utm_content=Schade

Heeft u vragen m.b.t uw verzekering?
Neem dan contact met ons op. We zijn van maandag tot en met vrijdag van tussen 8.00 en 17.30 uur bereikbaar.

Bel 040 21 11 789 of mail ons op info@leve.nl