Arbeidsomstandighedenwet en RI&E
Op grond van de Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet) heeft de werkgever een zorgplicht, die inhoudt dat de werkgever de werknemer in staat stelt zijn werk veilig en gezond te doen. Dit betekent dat de werkgever inventariseert welke risico’s er zijn en hoe hij deze gaat aanpakken. De werknemers dienen te weten welke maatregelen er gelden en houden zich ook aan de regels die opgesteld zijn. Voorop staat de veiligheid en gezondheid van werknemers.

De Arbowet is een kaderwet. De regels met betrekking tot arbeidsomstandigheden zijn verder uitgewerkt in het Arbeidsomstandighedenbesluit en de Arbeidsomstandighedenregeling. Het arbobeleid in een bedrijf staat en valt met een goede Risico Inventarisatie en evaluatie (RI&E) door het bedrijf. Onderdeel hiervan is het opstellen van een aanpak om risico’s te voorkomen, vermijden of de gevolgen te beperken.

De Inspectie SZW houdt op grond van de arbeidsomstandighedenwetgeving toezicht op ongezonde/onveilige situaties. Vanwege die wetgeving kan de Inspectie handhavend optreden om naleving te bevorderen. Dus ook bij ongezonde en onveilige situaties als gevolg van het risico op besmetting met corona.
Deze verplichtingen zijn vastgelegd in artikel 3 en 5 van de Arbowet. Voor blootstelling aan het coronavirus worden twee situaties onderscheiden:

1. Situaties waarbij blootstelling een direct gevolg is van de werkzaamheden die worden verricht.
2. Situaties waarbij de mogelijkheid van blootstelling volgt uit het algemene besmettingsgevaar in Nederland.

Blootstelling als direct gevolg van de werkzaamheden
Sommige werknemers hebben door de aard van hun werkzaamheden kans op blootstelling aan het coronavirus. Bijvoorbeeld zorgmedewerkers (verzorgenden, verpleegkundigen, artsen, enzovoort) die werken met door corona besmette patiënten. Of werknemers die materiaal moeten verwijderen of schoonmaken dat mogelijk met corona is besmet. Voor deze groep werknemers gelden specifieke regels (regelgeving biologische agentia, hoofdstuk 4 afdeling 9 Arbobesluit). Handhaving van de Inspectie SZW vindt hier plaats op basis van dat besluit.

Blootstelling volgend uit algemeen besmettingsgevaar
Het gaat hier om overige werkplekken in bedrijven en instellingen, zoals supermarkten, distributiecentra, kantoren, bouw, landbouw, transport, metaalindustrie enzovoort. Het kan ook gaan om niet-patiëntgebonden werkzaamheden in de gezondheidszorg. In de Arbowet staat dat de werkgever dient te zorgen voor de veiligheid en de gezondheid van de werknemers inzake alle met de arbeid verbonden aspecten en daartoe een beleid dient te voeren (artikel 3 Arbowet). Daarnaast legt de werkgever op grond van artikel 5 Arbowet het arbeidsomstandighedenbeleid vast in een RI&E. Deze RI&E bevat een beschrijving van de gevaren en de risico beperkende maatregelen. Het coronavirus is zo’n gevaar op de werkplek.

Toezicht en handhaving van de Inspectie SZW zijn gericht op bewerkstelligen van naleving van deze wettelijke verplichtingen. In ieder zelfstandig geval zal dus vanuit het oogpunt van arbeidsomstandigheden worden gekeken naar de invulling van de verplichtingen door de werkgever. Het is in de eerste plaats aan de werkgever om samen met zijn werknemers invulling te geven aan het beleid.

Handhavend optreden
Om onduidelijkheid te vermijden maakt de Inspectie SZW met dit bericht bekend dat zij handhavend zal optreden indien de arbeidsomstandigheden in een bedrijf of instelling daartoe aanleiding geven.

Handhaving is aangewezen indien er sprake is van risico op besmetting, het niet of onvoldoende nemen van maatregelen of het daarbij niet toepassen van de arbeidshygiënische strategie. Los van de specifieke situatie en risico’s in een bedrijf of instelling, weegt daarbij voor de Inspectie mee dat de maatschappelijke gevolgen van besmetting met Corona en de ongekende maatregelen die zijn genomen, het belang van het voldoen aan de zorgplicht in de Arbowet van extra betekenis voorzien.

Zo nodig wordt een formele eis met de te treffen maatregelen opgelegd, de werkgever dient deze dan in te voeren. Is een werkgever het niet eens met deze eis dan geldt de gewone bezwaar- en beroepsprocedure. Niet nakomen van de verplichting kan leiden tot verdere bestuurlijke maatregelen, zoals een boete en verdergaande bestuurlijke dwang om toch aan de verplichtingen te voldoen.

Heeft u vragen aangaande bovenstaand bericht of een risico willen voorleggen, neem dan gerust contact met ons op! Bel 040 21 11 789 of mail naar info@leve.nl